Nếu bạn thấy đỡ hơn rồi, thì chỉ còn phần cuối nữa thôi. Phần cuối mới là tiền đề của triết-học, cũng là phần chính của sự rối rắm. Cụm từ “để sống một cách an toàn và hợp lý”.
Phần dễ hiểu nhất, và dễ thực hành nhất, là “sống một cách an toàn”. Đơn giản không thể thêm bớt, đó là “hãy tuân thủ pháp luật” [hoặc các thỏa thuận mà bạn đã đồng ý]. Và hãy nhớ, “lách luật”, cũng là một phần của việc “tuân thủ pháp luật”. Làm những gì không bị cấm, nghĩa là phải biết cái gì đang bị cấm. Khá an toàn!
Nhưng “sống một cách hợp lý”, rốt cuộc là cái gì?
Nếu nhìn từ gốc, thì “reasonable” xuất phát từ chữ “reason”, nghĩa là “lý do”. Hành động một cách hợp lý, suy cho cùng, là hành động có lý do, tức là nói về động cơ của hành động.
“Tại sao bạn lại làm điều đó?”
“Tại sao bạn lại làm điều đó vào lúc này?”
“Tại sao bạn lại làm điều đó với người đó, mà không phải với ai khác?”
“Tại sao?”
Sau này, khi khôn ngoan hơn, bạn sẽ nhận ra: Những người hợp lý nhất mà bạn nên biết, hoặc nên học, không phải là những người luôn đưa cho bạn đáp án.
Mà là những người biết cách dạy bạn đặt đúng câu hỏi.
(Còn tiếp)
#camnangdilam #dancongso #kinhnghiemdilam
