Tất nhiên, trong mọi trường hợp, việc kiểm tra chính tả kĩ càng luôn đáng được khuyến khích.
Đặc biệt, là trong trường hợp mà tình huống hoặc vấn đề đang trình bày có yêu cầu cao về độ nghiêm túc.
Tuy nhiên, chính tả chưa, và sẽ không bao giờ, là nền tảng chính xác để đánh giá trình độ của một người, nhất là về mặt tư duy, và độ rộng mở của tư duy.
Bản chất của chính tả, tức việc viết đúng từ ngữ, dấu câu, là để phục vụ cho quá trình giao tiếp hiệu quả hơn. Nó giúp người ta hiểu đúng ý bạn, và bạn hiểu đúng ý của người ta. Nó giúp chúng ta tránh nhầm lẫn, đặc biệt là trong một số tình huống mà từ vựng vẫn có thể hiểu được trong câu, nhưng lại sai ý người trình bày, ví dụ như: “Chúng ta khát nước” và “chúng ta khác nước”.
Điển hình bên dưới, là của những người bị “lậm” chính tả, dùng vài ba từ ngữ để đánh giá trình độ của một con người. Đây là kiểu đánh giá thiển cận, và trong phần lớn trường hợp, nó thể hiện tư duy “thượng đẳng” của người đang đánh giá, theo kiểu “tôi viết đúng chính tả hơn thì trình độ của tôi cao hơn”. Rõ là vớ va vớ vẩn!
“Mọi chuyện đều vô nghĩa khi bạn sai chính tả”, nó nên là câu đùa giỡn của các bạn trẻ trong những tình huống vô thưởng vô phạt. Còn khi muốn tìm hiểu thêm về ai đó, muốn đào sâu luận điểm nào đó, muốn đánh giá trình độ của người nào đó, chính tả là cấu thành rất “phụ”. Bởi lý do của việc viết sai chính tả thì khá nhiều, và trong phần lớn trường hợp, nó chẳng liên quan gì nhiều tới trình độ của người viết.
Khi bạn có thể hiểu đúng được ý của người ta, thì sai chút chính tả không phải là lý do để bạn cho rằng mình “giỏi giang” hơn, mình “có giáo dục hơn”. Đặc biệt, là phải nhớ rằng, trình độ giáo dục [kiểu như học hàm, học vị] cũng chẳng ảnh hưởng nhiều tới trình độ tư duy. Viết đúng chính tả, mà tư duy hẹp hòi, thiển cận phán xét, chỉ muốn mau chóng “dìm” người khác xuống, thì thiệt tệ. Và Chó Sói đã gặp khá nhiều giáo sư, tiến sĩ…nhưng trình độ tư duy, đặc biệt là độ rộng mở của tư duy, độ “logic” của tư duy, thì còn thua cô bán bún đầu hẻm nhà Chó Sói. Cô có viết sai chính tả vài món, nhưng Chó Sói vẫn thích cô hơn hẳn những người như Tiến-sĩ-Tiêu, hay cô bé trong hình.
Bạn có thể giúp ai đó sửa lỗi chính tả, và nên giúp họ để họ giao tiếp hiệu quả hơn, nhưng đừng lầm tưởng về trình độ tư duy của chính mình.
#camnangdilam #kinhnghiemdilam
