Tôn sư trọng đạo, đối với người thầy, đó không phải là điều hiển nhiên.

Dù mọi người có nói “Một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy”, thì thực ra, chữ “thầy” mang ý nghĩa lớn hơn việc chỉ dạy vài con chữ.

Hãy nhìn “tôn sư trọng đạo” ở góc độ đúng đắn hơn, để không bị “ảo tưởng” về ảnh hưởng của nghề nghiệp.

Muốn được tôn trọng, thì đầu tiên phải là “sư”, tức phải được người ta công nhận là “thầy”. Nó bao gồm sự hướng dẫn, dìu dắt, chia sẻ, và đặc biệt, đó là sự kiên nhẫn. Kiên nhẫn cho sai lầm, kiên nhẫn chờ thay đổi. Kiên nhẫn chờ tới ngày ai đó tìm được đúng “đạo” của họ, mà đôi khi không phải là “đạo” của mình. Kiên nhẫn chấp nhận sự khác biệt. Những người vô dạy được 2-3 bữa, nói vài lời tươi-đẹp, giảng một vài chân lý, không được xem là “sư”. Người khác có kêu mình là “thầy” trong tình huống này, thì cũng chỉ là “thậm xưng” thôi, chứ người ta không thực sự có ý đó đâu.

Sự tôn trọng, là cái bạn phải “giành” được, chứ không tự nhiên mà có.

Nên, nó cũng không xảy ra với tất cả mọi người bạn từng dạy.

Đừng mặc định hễ cứ dạy ai thì hiển nhiên đạt được sự tôn trọng, nhắc lại, “tôn sư trọng đạo”, nó yêu cầu từ ban đầu rằng bạn phải là “sư”, với tất cả việc cần làm ở trên.

Ai đó có thể “thậm xưng”, nhưng bản thân nên tự hiểu rõ rằng với ai, thì mình mới thực sự được coi là người “thầy”.

Chữ “thầy” đó, vốn dĩ rất lớn. Với đầy trách nhiệm. Bạn được tôn trọng, bởi vì bạn phải chịu rất nhiều trách nhiệm.

Không một ai có thể chắc mình luôn luôn đúng, nhưng cũng không một ai cần phải hiểu biết hết mọi điều trên thế giới thì mới được lên tiếng. Mỗi người đều chỉ cần một căn cứ nhất định, nên chuyện khác biệt dựa trên những căn cứ là bình thường. Trong vô vàn trường hợp, các căn cứ đó đều “đúng” như nhau, dựa trên từng góc nhìn và trải nghiệm khác nhau.

Ai cũng có căn cứ của mình, hiểu căn cứ của mọi người rồi xem có thể dung hoà được không, có thể hướng dẫn được không, có thể đi chung đường được không, mới thể hiện trình độ tư duy của bạn. Nó thường đến từ việc đặt câu hỏi trước, chứ chẳng bao giờ đến từ kết luận đã có sẵn trong đầu của mình.

Những người càng thấu hiểu thế giới của mình, thì lại càng dễ dàng quan tâm và dịu dàng với thế giới của người khác. Những người càng khó chịu với thế giới của người khác, thật ra lại là những người rất nông cạn trong thế giới trải nghiệm của chính mình. Cố gắng phát ngôn như kiểu mình đã hiểu hết, đúng hết về thế giới xung quanh, cố gắng bắt mọi người có chung một căn cứ như mình, đây là việc làm hết sức thiển cận. Đặc biệt, càng cố gắng chứng tỏ căn cứ của mình là đúng nhất, thì lại càng dễ gặp khủng hoảng, vì căn cứ của bạn sẽ luôn [có thể] thay đổi theo thời gian.

Đừng cố gắng trở thành người biết tuốt, dù biết nhiều thứ thì rất tốt. Cũng chẳng cần phải đợi mình trở thành người đúng-nhất thế giới thì mới mở miệng. Cái bạn cần, luôn cần, là chấp nhận được sự phong phú và khác biệt của người khác, cũng như không ngừng mở rộng và hoàn thiện hơn thế giới của chính mình.

#camnangchosoi #kinhnghiemcuocsong

Những người hay gây phiền-não nhất trên trang với Chó Sói, đó thường là các bạn trẻ từ 28-32 tuổi.

Bởi vì, đối với người bình thường, đây là độ tuổi các bạn bắt đầu đạt được một số thành công nhất định. Vừa lên chức quản lý, mới mua nhà, đang tậu xe, ký hợp đồng lớn, lập gia đình, sinh con…các bạn cũng bắt đầu có kinh nghiệm nhất định, dù là về cuộc sống, hay là về ngành nghề các bạn đang làm việc.

Nên, các bạn tưởng rằng các bạn đã “nhìn thấu hồng trần”. Các bạn nghĩ các bạn đã biết hết bản chất cuộc sống, và cách làm đang đem lại thành công cho các bạn chính là cách làm đúng đắn nhất, nên làm nhất trong đời!

Thật không may, sự thật rốt cuộc lại khác.

Bởi vì, đó không phải là cách nghĩ của những người thật sự trưởng thành.

Khi bạn trưởng thành [hơn], bạn sẽ nhận ra, có rất nhiều cách đúng trên đời. Cách của bạn có thể đúng với bạn, nhưng không đúng với người khác. Bạn biết thế giới không chỉ có đúng-sai, nó còn có đúng-đúng. Bạn sẽ hiểu “hồng trần”, theo kiểu có rất nhiều “hồng trần” khác xung quanh bạn, và bạn luôn phải học hỏi từ đó.

Khi bạn trưởng thành [hơn], bạn sẽ nhận ra, kinh nghiệm của bạn có thể đúng hôm nay, vì nó đã đúng hơn mấy chục năm cuộc đời, nhưng có thể sai vào ngày mai. Thậm chí đã sai vào ngay hôm nay. Bạn sẽ không dán nhãn những kinh nghiệm sống của bạn, theo kiểu “nhà nước là vậy”, “dân kinh doanh là vậy”, “phụ huynh là vậy”, hay thậm chí “Gen Y, Gen Z… là vậy”, chỉ bởi vì bạn làm việc được với một số quan chức nhà nước, hay một số phụ huynh, hay một số nhân viên, hoặc một số đồng nghiệp. Bạn nhận ra, kinh nghiệm là thứ không phải lúc nào cũng hữu dụng. Nó có thể [đã từng] hữu dụng, nhưng cũng là thứ có thể giết-chết bạn, nếu bạn không thay đổi.

Thế nên, trưởng thành hơn, nghĩa là đầu óc luôn rộng mở, và ngày càng rộng mở hơn. Chó Sói hay nói với mọi người, theo thời gian, chỉ có hai dạng người-già: Dạng người càng già càng thông thái, càng mong muốn học hỏi nhiều hơn. Thường xuyên kiểm tra những điều mình đã biết, sâu sắc hơn nữa, và không ngừng học thêm cái mới.

Dạng người còn lại, là càng già càng “lầy”. Càng giỏi biện hộ, càng nhiều lý do. Càng thoái thác trách nhiệm cá nhân, trì trệ, và khi có vấn đề gì đó xảy ra, sẽ lấy tuổi tác ra để nói. Luôn cho rằng mình đã sống đủ, đã nhìn thấy hết, và cho rằng kinh nghiệm của mình là đúng nhất. Nếu không, thì cũng là do mình già rồi, nên thay đổi không còn kịp nữa. Luôn cho rằng tuổi tác chính là chỉ số cho sự khôn ngoan, mà không hiểu được rằng, có những người [tức chính họ], chỉ già đi, chứ không khôn ngoan lên chút nào.

Dạng một, mới là người trưởng thành. Như Chó Sói đã từng viết [tại chương 37 quyển 1], trưởng thành là một cuộc hành trình dài không có điểm dừng, và bạn không được phép dừng. Hãy dùng tất cả ý chí, niềm tin, nỗ lực, sự bền bỉ, tất cả khả năng và nghị lực của bạn, để trưởng thành hơn.

Còn lại, thì chỉ là chớm trưởng thành. Dùng chút ít phần kinh nghiệm có được từ thế giới nhỏ bé của mình, để định hình thế giới bao la rộng lớn ngoài kia phải sống theo ý mình, rốt cuộc chẳng học thêm được gì, mà chỉ già thêm mỗi năm. Sức khoẻ đã yếu, đầu óc tư duy còn tệ hơn.

Chó Sói hy vọng bạn không chỉ “chớm”, rồi dừng lại. Chó Sói hy vọng sẽ luôn gặp được phiên bản trưởng thành của các bạn!

#camnangchosoi #kinhnghiemcuocsong #congsochuyennghiep

Mặc dù nói trước mặt thì tốt hơn và “sang” hơn là nói sau lưng, nhưng nói sau lưng không đồng nghĩa với “nói xấu”.

Nếu bạn lùn, thì người ta nói trước mặt bạn rằng bạn lùn hay nói sau lưng bạn rằng bạn lùn, nó đều là sự thật về bạn cả thôi, chứ đâu phải là nói xấu bạn.

Nói xấu phải là nói sai sự thật, còn nếu bạn nghe sự thật dù trước mặt hay sau lưng mà vẫn cảm thấy khó chịu, thì bạn nên làm gì đó với chính mình.

Không chấp nhận được sự thật về bản thân mình, đó đã thường là khởi nguồn của những quyết định sai lầm, mang đến nhiều đau khổ.

Đương nhiên hãy nhớ rằng, cùng một hành vi, thì mỗi người đều có thể chọn một góc nhìn khác nhau, và đó đều là sự thật. Ví dụ bạn đòi tiền người ta, thì việc bạn trở thành người “keo kiệt” hay “sòng phẳng” đều là sự thật. Hãy chấp nhận nhiều sự thật về hành vi của bản thân.

Đối với Chó Sói, nói sau lưng hay trước mặt đều được, miễn là cùng một sự thật. Tất nhiên, trước mặt khen “sòng phẳng” còn sau lưng nói “keo kiệt”, thì đó mới là lối sống kém sang “xấu xa” [xấu xa kiểu người bình thường thôi, cũng không có gì đặc biệt cho lắm để mình phải bận tâm].

Còn nói cùng một sự thật, dù lúc nào ở đâu, cũng đều là sự thật cả thôi. Đừng gán ghép cho người ta là người ta nói xấu bạn, khi người ta chỉ đơn giản là nói sự thật.

#camnangchosoi #kinhnghiemdilam #congsochuyennghiep

Khi nói về “nhân vô thập toàn”, ý nói bất kì tính cách nào cũng có điểm mạnh và điểm yếu. Hoặc thứ là điểm mạnh trong tình huống này thì lại là điểm yếu trong tình huống kia. Còn lựa chọn tầm-bậy lại là chuyện khác.

Lựa chọn tầm-bậy thì phải trả giá. Trả giá thì phải trả cho xong mới được ngước-đầu lên nhìn đời. Có những lựa chọn tệ hại thậm chí trả cả đời còn chưa xong, nên không có gì để thông cảm bằng luận điệu “nhân vô thập toàn” được phát ngôn hết sức bừa bãi!

#camnangchosoi #kinhnghiemdilam #congsochuyennghiep

[Thật ra, đàn nào ngoại tình thì cũng giống nhau. Nhưng đàn ông thường hành xử “sang” hơn khi phát hiện phụ nữ ngoại tình, nên bài viết này dành tặng cho những người phụ nữ trước…]

Khi đàn ông ngoại tình, phụ nữ không cần dành thời gian để xem mình đã làm gì sai. Thậm chí dù bạn có làm ngàn điều sai, đó không phải là lý do để đàn ông ngoại tình. Ngoại tình, là một dạng lựa chọn. Nó chỉ thể hiện phẩm chất của đàn ông, chứ không thể hiện phẩm giá của phụ nữ. Nếu bạn là một người phụ nữ tệ hại, đàn ông chỉ cần chấm dứt quan hệ với bạn, chứ không cần phải ngoại tình.

Khi đàn ông ngoại tình, nếu bạn muốn gặp người phụ nữ kia, thì việc nên làm là cám ơn người ta, chứ không phải ghen tuông lồng lộn hay sỉ nhục họ. Bởi vì, họ đã giúp bạn tiết kiệm thời gian, để mau chóng nhận ra mình đang chung sống với loại đàn ông như thế nào.

Khi đàn ông ngoại tình, họ thường đưa ra muôn vàn lý do. Bất kể bạn nghe được điều gì, nó chỉ bao gồm một trong hai nhóm: Nhóm “tại bạn”, và nhóm “tại cô ta”. Nếu bạn muốn tha thứ cho đàn ông, hãy chọn người biết nói “lỗi tại anh tất cả”. Và hãy nhớ, đây là loại tha thứ chỉ nên xảy ra một lần!

Khi đàn ông ngoại tình, phụ nữ phải học cách yêu bản thân mình, gấp ngàn lần so với những ngày trước đó. Và phải chuẩn bị tinh thần để “chọn” tự do. Điều này đặc biệt khó khăn, đối với những phụ nữ chưa thể tự do tài chính, hoặc đang có con. Hãy nhớ rằng, tự do luôn có giá của nó. Và một cuộc hôn nhân tệ hại, thì luôn tổn hại đến trẻ nhỏ gấp hàng vạn lần, so với một cuộc ly dị.

Cuối cùng, khi đàn ông ngoại tình, nghĩa là họ vẫn cần đến người phụ nữ, dù vì mục đích gì. Nhưng nếu phụ nữ đã phát hiện ra, mà vẫn cảm thấy mình không thể sống thiếu kẻ đàn ông ngoại tình, đó là vì phụ nữ đã tự vứt bỏ chính bản thân mình. Đàn ông hay nghĩ “trên đời này thiếu gì phụ nữ”, nên đa phần họ sẵn sàng rời đi khi phát hiện phụ nữ ngoại tình, vì họ xem trọng bản thân mình hơn. Phụ nữ, khi đàn ông ngoại tình, cũng phải suy nghĩ như vậy.

#camnangchosoi #kinhnghiemdilam #congsochuyennghiep

Hãy cẩn thận khi can thiệp vào cuộc đời của người khác, bất chấp việc bạn tin rằng mình đang làm những điều tốt đẹp!

Nhưng đặc biệt khi bạn dự định dùng niềm tin của mình để gây tổn hại cho người khác, dù họ có biết sự hiện diện của bạn hay không, chắc chắn trong phần lớn thời gian đó không phải là “phúc phận” gì rồi!

Và nếu bạn đã tạo “nghiệp”, thì phải trả giá. Nghiệp khác với bài học. Phạm lỗi lần đầu thường là bài học cảnh tỉnh, nhưng sau đó vẫn quyết tâm không thay đổi gì mà không có căn cứ rõ ràng thì chỉ tạo “nghiệp” thêm cho mình.

Chó Sói hay xài từ “nghiệp” theo cả hai nghĩa. Nếu bạn làm sai thì sẽ phải “trả nghiệp”, nếu bạn bạn làm đúng thì sẽ được “hưởng nghiệp”. Việc trả nghiệp và hưởng nghiệp không cộng chung để chia trung bình! Sẽ rất kì-lạ khi bạn nghĩ rằng: “Nếu em hại 99 người thì em chỉ cần cứu 100 người, như vậy em sẽ dư phần phước của một người!”.

Thậm chí tệ hơn, bạn nghĩ rằng chỉ cần kê lại bàn ghế, để thêm chậu bông, đổi đầu giường, thay màu rèm cửa, hoặc thỉnh bùa hộ mệnh…là có thể giúp bạn khỏi phải trả “nghiệp” do bạn gây ra! [Hoặc ngược lại, thì bạn sẽ mất hết phần “phước” bạn được hưởng chỉ vì cửa nhà bạn không đúng hướng!].

Nghĩ như vậy, thật hết sức khinh thường vũ trụ, hay thế lực siêu nhiên nào đó mà bạn tôn thờ!

Để Chó Sói nói rõ hơn một chút, “vì mình tin như vậy” hay “vì mình có cảm giác vậy” hay “vì ai đó nói vậy”… là những kiểu căn cứ không rõ ràng cho niềm tin của mình. Đây cũng là thứ dễ gây tổn hại cho người khác nhất.

Nếu không có căn cứ cụ thể nào, đừng khuyên bảo hay tư vấn gì cho người khác. Bạn chỉ cần dùng niềm tin của bản thân để sống tốt phần đời [còn lại] của mình.

Sống tốt phần đời của mình là quá đủ rồi, không cần phải tranh thủ “tạo phước phần” thêm! Nếu bạn vẫn [cố tình] chưa hiểu, thì để Chó Sói cho bạn một câu hỏi: “Nếu bạn đã sống đủ tốt, và không có gì phải hối hận, thì “tạo phước phần” thêm để làm gì, nếu không phải là để lấp đầy lòng tham của bạn?”

Vũ trụ, hay bất kì thế lực siêu nhiên nào đó mà bạn tin, nên cho bạn phước phần này bởi vì bạn tham?

#camnangchosoi #camnangdilam #kinhnghiemdilam #congsochuyennghiep

Bất kể bạn tin tưởng vào điều gì, hay vào một thế lực siêu nhiên nào, dù bạn đang theo tôn giáo, hay không theo bất kì một tôn giáo nào, hãy nhớ rằng: bạn không được dùng niềm tin của bản thân mình để gây tổn hại hay can thiệp vào cuộc đời của một người khác.

Không phải lúc nào bạn nghĩ rằng bạn đang “tạo phúc”, thì cũng là tạo phúc, mà có khi là đang “tạo nghiệp”.

Ví dụ: Một người lười biếng không làm gì nên nghèo khó, nhưng lại có những người khác suốt ngày tới từ-thiện cho tiền, thì họ chỉ càng ngày càng lười!

Nên từ thiện, thì cũng phải cân nhắc, chứ không càng làm nhiều “nghiệp” càng chất chồng!

Hay như hôm nay Chó Sói tình cờ bị ép-buộc (vì chưa đi nơi khác được) phải để vào tai lời khuyên của một người-chị-giàu-có-lão-làng cho cậu em trẻ-tuổi-gặp-khó-khăn nào đó, rằng: “Em gặp khó khăn sụp đổ là do vợ em đã sinh ra đứa con “khắc tuổi” vợ chồng em. Em phải cho nó đi khỏi nhà để người khác nuôi, ai nuôi cũng được, như gửi ông bà nuôi, thì sự nghiệp tiền tài của em mới phất lên được. Hãy tin chị!”

Thiệt hết sức phiền với chị và những người tin chị.

Kể cả khi bạn có năng lực giúp cải thiện số phận của người khác, nó cũng không nên được dùng một cách tuỳ tiện, thiếu hiểu biết như vậy. Những người có năng lực thực sự, thường che giấu nó nhiều hơn là suốt ngày đi phô trương. Bởi vì họ hiểu: mỗi một lần can thiệp vào cuộc sống của người khác, họ đều có giá phải trả. Cho dù họ giúp người, nó cũng có giá tương ứng. Họ không dùng nó một cách tuỳ tiện, gặp ai cũng giúp bất chấp lý do!

Nêu nếu bạn gặp những người tuỳ tiện và bất chấp, thì đa phần họ không thực sự có năng lực cải-thiện-số-phận đó!

(Còn tiếp)

#camnangchosoi #camnangdilam #kinhnghiemdilam

Chó Sói xem được một đoạn clip trên mạng, thấy ngạc nhiên khi mọi người đi chỉ trích những bạn trẻ đưa ra câu trả lời rằng họ muốn “hướng tới hạnh phúc” khi chọn một công việc.

Tất nhiên, nhiều bạn trẻ không định nghĩa được thế nào là một “cuộc sống hạnh phúc”, cũng như không hiểu được về nền tảng tự nhiên của bản thân, nên việc chọn lựa công việc để đem lại “hạnh phúc” là khó khó khăn. Nhưng, những người đứng ngoài cười nhạo lý tưởng đó của các bạn trẻ, thì tệ hơn.

Đa phần, là bởi vì họ đã thất bại trước thực tế cuộc sống. Họ bỏ mục tiêu “hạnh phúc” đó [thật ra, họ cũng bỏ vì khúc “tất nhiên” mà Chó Sói đã nói ở trên], nhưng thay vì nhìn nhận thất bại của bản thân, thì họ lại đi chỉ trích và “xỉ vả” những người đang cố gắng.

Khi bạn thất bại, điều đó không có nghĩa rằng những người khác cũng đều sẽ thất bại [tương tự với thành công]. Nhưng khi bạn, dù thất bại hay thành công, theo định nghĩa của chính bạn, về tiền bạc, công việc, cuộc sống…lại cười cợt vào nỗ lực của người khác để sống theo lý tưởng của họ, thì bạn, chắc chắn đã thất bại, về mặt giáo dục. Rộng hơn, thì có thể về mặt nhân cách.

Mà như vậy, thì người nên bị cười nhạo, là chính các bạn.

Nếu bạn vẫn không hiểu Chó Sói đang nói gì, bạn cần có người hướng dẫn thêm.

Nếu bạn đã hiểu Chó Sói muốn nói gì, thì đây là một câu hỏi khác, và quan trọng hơn: “Làm cách nào để đạt [hoặc giữ vững lý tưởng] trước thực tế cuộc sống, đôi khi trái ngược?”.

Để làm được điều này, bạn cần thay đổi về mặt tư duy. Nếu bạn trưởng thành, nó có nghĩa là [trích đoạn Chó Sói từng viết ở chương 47]: “Một giọt nước sạch không thể thay đổi được cả đại dương ô nhiễm. Nhưng cũng chính vì vậy, mà bản thân nó lcàng phải nhớ mình là một giọt nước sạch. Tương tự, bạn không cần thiết hành động để thay đổi thế giới, nhưng cũng đừng để thế giới từ từ khiến bạn biến chất.”

Làm cách nào để bạn không biến chất nhưng vẫn thích nghi được với hiện thực cuộc sống [phũ phàng]?

Điều cần làm là xác định các điểm cân bằng, cũng như giá trị sống. Chó Sói từng nhắc về chuyện này nhiều lần.

Nếu bạn đã làm được, hãy trở thành người hướng dẫn cho thế hệ sau.

Nếu bạn chưa làm được, hoặc đã bỏ cuộc, hãy im lặng để những người khác tiếp tục hành trình sống theo lý tưởng của họ. Đừng cười nhạo nỗ lực của người khác, mà chỉ cần cố gắng tiếp tục sống tốt phần đời còn lại của mình thôi.

#camnangdilam #camnangchosoi #kinhnghiemdilam #congso

Như Chó Sói có từng viết, quan trọng không phải là bạn đọc được bao nhiêu quyển sách, mà là bạn áp dụng được bao nhiêu điều từ những quyển sách bạn đọc.

Nên, đọc một quyển mà áp dụng nhiều, thì còn hơn đọc trăm ngàn quyển sách mà không áp dụng gì.

Tương tự, quan trọng không phải là bạn “google” ra bao nhiêu kiến thức, mà là chuyện bạn làm cách nào để nhớ, liên hệ nó như thế nào với những điều bạn hiểu, và áp dụng kiến thức đó vào đời sống của bạn nhiều như thế nào.

Nếu không, thì “biết” thêm mọi thứ, phỏng có ích gì?!

#camnangchosoi #kinhnghiemdilam #congso