Và khi họ thất bại, tức họ âm-mưu đi chỗ khác mà không được, thì cũng chẳng có lý do gì để trù dập. Hãy rộng đường cho họ quay lại. Có khi họ sẽ trung thành hơn xưa, có khi họ vẫn “dở dở ương ương”, nhưng chỉ cần đảm bảo họ thực hiện được KPI, là đủ. Đó là nhiệm vụ của bạn. Không nhất thiết nhân viên bất mãn với công ty hay không, bất cứ lúc nào họ cũng có thể chểnh mảng công việc, vì những lý do riêng tư [như bị thất tình chẳng hạn]. Hỗ trợ họ hết mức có thể, cảnh báo họ khi chuyện không mong muốn sắp sửa xảy ra, chuẩn bị các kế hoạch nếu họ rời đi, đó là công việc của người quản lý. Nếu rảnh để ngồi nghĩ ra cách trù dập nhân viên, chi bằng dành thời gian đó để lên kế hoạch làm cho mọi thứ ổn định, dễ kiểm soát và phòng bị tốt hơn.

[Lưu ý, việc hỗ trợ nhân viên đi phỏng vấn thoải mái có thể khiến xảy ra tin đồn, nhiều khi từ chính nhân viên đó, rằng chắc bạn cũng đang “âm mưu” chuyển việc nên mới thoải mái như vậy. Hãy đảm bảo “version” này đã được thông báo với cấp trên trực tiếp của bạn, nhằm đảm bảo vị thế và sự chuyên nghiệp của mình, tránh những tình huống không đáng, dù bạn có ý tốt. Thảm khảo thêm chương đặc biệt: “Thế nào là chuyên nghiệp trong công sở?” đã từng được viết].

Nói chung, cay cú với nhân viên, thì xuống chỗ nhân viên mà ngồi, bởi tư tưởng đó không đủ tư cách để được làm quản lý.

Đừng hiểu lầm ý Chó Sói, nó không có nghĩa rằng bạn không được kỷ luật nhân viên, hay “giáo huấn” nhân viên mỗi khi họ tạo ra lỗi lầm. Nó có nghĩa rằng mục đích đằng sau tất cả hành động của bạn là để huấn luyện, thay đổi, cải thiện, phát triển nhân viên lên một tầm cao mới. Bạn nghĩ nhân viên không đủ thông minh để nhận ra?

Nếu nhân viên không đủ thông minh để nhận ra, thì bạn phải làm sao để tránh họ hiểu lầm hết mức có thể, chứ không phải mặc kệ họ. Mặc kệ nhân viên hiểu lầm, để họ không thể làm việc tốt hơn, đó vẫn là lỗi của bạn.

[Tất nhiên, chuyện hướng dẫn của bạn vẫn có thể là chuyện-cay-cú trong mắt nhân viên, bạn không nhất thiết phải giải thích cho mọi tình huống. Đặc biệt với các bạn trẻ tầm 26-32 tuổi, lớn chưa đủ lớn nhưng nhỏ không còn nhỏ, việc giải thích sẽ khó khăn hơn rất nhiều, vì các bạn đang tới giai đoạn muốn chứng minh năng lực “senior” của bản thân, luôn cho rằng góc nhìn của mình là đúng và tốt nhất! Chỉ cần bạn đừng bị cuốn theo quá đà, tỉnh táo để luôn ghi nhớ mục đích sau cùng của mình là được].

Không hiểu được điều này, thì đừng làm “Sếp” của người khác. Nếu chỉ có la mắng hoặc để yên cho nhân viên tự sinh tự diệt, vậy ai mà chả làm Sếp được. Nhân viên của bạn có khi còn làm tốt hơn cả bạn ấy chứ.

Vã hãy nhớ bài học, vì có thể bạn đang là “Sếp” của người này, nhưng lại là nhân viên của người kia. Cấp càng cao, dù kiếm việc mới khó khăn hơn, vẫn phải thực hành “ngẩng cao đầu”. Lén lén lút lút, mà ngồi được ở vị trí cấp cao, công ty nào tuyển các bạn cũng thật kì-lạ.

Đừng làm một người Sếp kì-lạ.

Như đã nói ở phần mở đầu, đây là bài viết dành cho những ai đang làm Sếp, hoặc mong muốn lên làm “Sếp”. Nếu bạn đang là nhân viên, việc lựa chọn “ngẩng cao đầu” hay không liên quan nhiều tới Sếp trực tiếp của bạn. Chó Sói không bắt buộc các bạn, nhưng khuyến khích các bạn “ngẩng cao đầu” để đi phỏng vấn ở một nơi khác.

Làm nhân viên, cũng nên có “giá trị riêng”. Gian dối, hay theo góc nhìn của nhiều bạn trẻ, là “biết nói khéo”, đủ “khôn khéo”, dù có vẻ rất thông minh và dễ đạt mục đích hơn, không phải là thứ nên được “tập luyện” nhiều. Hãy làm sao để “năng lực” làm việc của mình, dù thậm chí mình quyết định ở lại sau khi đi phỏng vấn, vẫn đủ để mọi người không “trù dập” được bạn. Công ty nên mừng khi thấy bạn quyết định ở lại.

#camnangchosoi #kinhnghiemdilam #camnangdilam

• Chắc hồi xưa em làm với Sếp sao đó, nên mới có tư tưởng này. Chứ nó không phải là tư tưởng của anh. Anh cũng đâu chắc mình sẽ làm việc tại công ty này đời đời kiếp kiếp, nếu có “offer” tốt thì anh cũng đi thôi à. Nên, em tìm chỗ làm tốt hơn, đúng với nguyện vọng của em hơn, thì có gì không được. Đây không phải là chuyện mình cần phải xấu hổ.
• Anh nói để em hiểu, là lần sau em không cần phải nói dối anh. Có “offer” tốt thì cứ đi. Không cần phải có ý nghĩ mình đang làm gì lầm lỗi cả. Dù anh rất thích chuyên môn của em, có những thứ anh sẽ không đáp ứng cho em được. Hôm nay không, có thể ngày sau cũng không, dù là chức vụ, hay mức lương mong muốn, hay phúc lợi liên quan. Vì mỗi người khi quản team đều có một tiêu chuẩn khác nhau.
• Nhưng cái anh làm được, là anh có thể sắp xếp cho các bạn. Nếu các bạn thất bại, thì cứ về lại. Anh cũng có thể cùng em ngồi cân nhắc, xem “offer” đó tốt không, ổn không, hay công ty em sắp ứng tuyển, nếu anh có thông tin, là chỗ như thế nào, có văn hoá gì, để cung cấp thêm thông tin cho em. Như việc em đi chỗ mới á. Thị trường nhìn rộng thì rộng, chứ khi em lên chức vụ cao, thì thị trường hẹp hơn. Mọi người biết nhau khá nhiều, nên, nếu có điều gì em muốn biết về chỗ mới em đi phỏng vấn, đừng ngại hỏi anh. Nếu biết được gì anh sẽ nói hết cho em nghe, nhé!

Lúc này, bạn đã bình tĩnh lại. Bạn làm việc với Chó Sói cũng đủ lâu. Chó Sói không thích bạn, bạn cũng không thích Chó Sói, cái này từ ngày đầu hai bên đã biết. Nhưng làm việc là làm việc. Trên cương vị người quản lý và lãnh đạo, nhiệm vụ của bạn là hỗ trợ nhân viên hoàn thành công việc tốt nhất có thể.

• Khi em ở trong team, hay dù em phỏng vấn không thành công và về lại team tiếp tục làm việc, KPI của em cũng không đổi. Dù tinh thần em thế nào, thì anh vẫn sẽ có cách quản lý để đảm bảo team không bị ảnh hưởng về năng suất. Tất nhiên mình muốn ở lại thì rất tốt, năng suất có thể cao hơn KPI. Nhưng nếu mình có đường khác muốn đi, chỉ cần đảm bảo KPI thì mình vẫn có thể ở lại thôi. Cứ chậm rãi để chọn công việc tốt hơn. Đi phỏng vấn chỗ khác, em có thể có góc nhìn mới về vị trí công việc cũng như thị trường, đây là một việc rất tốt. Phỏng vấn nhiều thì sẽ biết nhiều hơn. Anh lên tới vị trị này, thậm chí ngay ngày mai em xin nghỉ việc, anh cũng có thể sắp xếp được nha. Xá chi mấy lần phỏng vấn.
• Nên em hãy đi phỏng vấn cho thoải mái, rồi về báo kết quả cho anh. Nếu họ cần “reference” thì có thể để anh làm “reference”. Nếu họ cần mình qua gấp thì nhắn, để anh sắp xếp cho em nghỉ nhanh nhất có thể, không cần đợi 30-45 ngày gì đâu. Khi ở công ty mình làm việc đàng hoàng, ra đi càng phải biết ngẩng cao đầu mà đi, hãy nhớ kĩ điều này, em nhé!

Thậm chí khi bạn có đang là chủ doanh nghiệp, tức bạn chịu ở lại đời đời kiếp kiếp với doanh nghiệp của mình, thì phải hiểu cho nhân viên của bạn, mọi người không thể cam kết được như vậy. Cái mình có thể làm được, là làm sao để mọi người đạt được chất lượng công việc tốt nhất, học được nhiều nhất, phát triển tốt nhất, khi mọi người làm việc với mình. Khi nhân viên “đủ lông đủ cánh”, thậm chí khi họ nghĩ rằng họ đã “đủ lông đủ cánh”, chứ thực tế không phải vậy, thì cũng chẳng có lý do gì cản họ “bay” tới “chân trời” mà họ muốn đi. Lòng trung thành luôn được đánh giá cao, Chó Sói rất hiểu, nhưng không có nghĩa những người lựa chọn rời đi là làm chuyện gì đó “phản bội”, hay xấu xa hết mực. Họ chỉ có lựa chọn khác, do mỗi người đều có mục đích sống và giá trị khác nhau. Bản thân mình như vậy, mọi người cũng như vậy. Mình chọn trung thành thì rất tốt, nhưng ai lựa chọn khác đi, nhắc lại, cũng chẳng có vấn đề gì.

[Còn tiếp]

Hồi còn đi làm ở công ty cũ, Chó Sói có bạn nhân viên rất muốn được thăng chức lên vị trị quản lý, nhưng trong những lần đánh giá hiệu quả công việc và định hướng nghề nghiệp trước đó, Chó Sói đều chưa thể cân nhắc cho bạn được, vì bạn chưa hoàn thiện được kỹ năng huấn luyện ở mức ổn thoả. Chó Sói nói với bạn, dù bạn khá vững chuyên môn, thì vị trí quản lý yêu cầu những kỹ năng khác. Ít nhất bạn phải đủ ở mức 50%, thì Chó Sói mới có thể cân nhắc cho bạn được [thực ra, tỷ lệ nên có là 70-80%]. Chó Sói cũng chia sẻ, rằng Chó Sói sẽ tiếp tục huấn luyện và theo dõi bạn, hỗ trợ cho đến khi bạn có thể “mặc tạm vừa” chiếc-áo bạn mong muốn ở trên.

Tất nhiên là bạn cũng có cố gắng, nhưng kỹ năng quản lý cần một sự lĩnh hội và am hiểu về con người ở mức độ nhất định, nên khá khó cho một số người [đặc biệt những người yếu về “common sense”]. Chó Sói cũng quan sát được sự nôn nóng và gấp rút của bạn, kiểu như tới tuổi “phải” có chức vụ, nhưng không chấp nhận đốt cháy giai đoạn. Một vài ngày sau đó, bạn bắt đầu có biểu hiện hơi chểnh mảng. Qua tuần, vào buổi sáng thứ ba, lúc gần giờ ăn trưa, bạn tiến lại gần Chó Sói, xin phép nghỉ buổi chiều.

Chó Sói, như thường lệ, hỏi bạn: “Mình có chuyện gì gấp hả em?”

Bạn trả lời: “Dạ, em có việc gia đình.”

Chó Sói kêu bạn vào phòng họp.

• Được rồi, chiều này em đi phỏng vấn ở công ty T…đúng không?

Bạn nhìn Chó Sói hoảng hốt:

• Sao anh…biết?

Chó Sói cười, nhìn bạn trấn an. Chó Sói bảo đừng lo lắng, Chó Sói không nói ra để làm-gì bạn hết. Chó Sói nói với bạn, lần sau nếu đi phỏng vấn, cứ nói là “em đi phỏng vấn”, để Chó Sói sắp xếp công việc cho thoải mái, không để dồn việc khi bạn quay về.

Bạn im lặng cúi đầu.

Chó Sói nói với bạn:

• Đi phỏng vấn thôi, chứ có phải làm gì phạm pháp đâu mà phải giấu hả em? Anh hiểu là các bạn sợ rằng lỡ phỏng vấn bên kia thất bại, bên đây không biết thì còn đường lùi. Lỡ bên đây biết được, nếu ở lại thì làm sao tránh khỏi bị “trù dập”, vì mình đã mang tư tưởng “đi chỗ khác”, đúng không?

Bạn cúi đầu thấp hơn chút.

Chó Sói cười, kêu bạn hãy ngẩng mặt lên nhìn Chó Sói, để Chó Sói nói tiếp cho rõ:

[Còn tiếp]

Trong công sở, hay trong cuộc sống cũng vậy, nếu có quan hệ thì bạn sẽ có lợi thế hơn khi xuất phát, những người không có quan hệ sẽ phải nỗ lực thêm rất nhiều. Bạn có thể không cần đi lên bằng quan hệ, nhưng hãy nhớ quan hệ cũng là một dạng năng lực.

Vấn đề là, đối với dạng năng lực này, để thuận tiện và đặc biệt là với đám đông, bạn nên giấu kín năng lực này đi thay vì phô trương nó ra. Năng lực quan hệ, nếu càng được nhiều người biết tới, sẽ càng gây ra mâu thuẫn do sự bất bình đẳng của nó. Chỉ dùng khi cần và chỉ thông tin đúng đối tượng, đừng vội “toang tác” ra không thôi “lợi bất cập hại” vô cùng!

#camnangchosoi #kinhnghiemdilam

4. Sản phẩm khởi nghiệp dành cho tất cả mọi người!

Ý nghĩ độc đáo y như mục 1. Cho dù bạn có bán đồ ăn và đồ ăn của bạn ngon nhất trần đời, mọi người đều có thể ăn thì cũng không có nghĩa là sản phẩm của bạn dành cho tất cả mọi người. Đọc đến đây mà bạn vẫn chưa hiểu thì từ từ khởi nghiệp, bởi bạn còn không biết cái gì là phân khúc thị trường và khách hàng mục tiêu mà.

5. Mình sẽ để dành đủ tiền để khởi nghiệp:

Dù có thể ước lượng một con số, hoặc bày đặt làm kiểu của mấy chương trình cá-lau-kiếng [xin lỗi cá lau kiếng!], không có thời điểm nào là “đủ tiền” để khởi nghiệp. Bất kỳ con số nào cũng “không đủ”, cho một ý tưởng chưa thành hình và không biết sẽ đi về đâu trên thực tế. Cái cần quan tâm, là bạn sẽ làm gì nếu hết tiền dự trữ? Quan trọng hơn, ai sẽ rót tiền cho bạn nếu bạn bỗng dưng hết tiền ngoài dự đoán? [Trên phương diện đầu tư, khi khởi nghiệp hãy nghĩ tới việc huy động vốn hơn là cứ gom góp “đủ tiền” vào túi, nhưng đừng nghĩ thị trường đầu tư vận hành theo kiểu chương trình cá-lau-kiếng, vì đa phần những người lên chương trình đó rất kỳ so với thực tế nha!]

6. Khởi nghiệp giúp mình thoát khỏi 8 tiếng công sở mỗi ngày:

Cái này không sai, bạn sẽ thoát cảnh ngày làm 8 tiếng để vào cảnh ngày làm 24 tiếng. Khởi nghiệp giống như nuôi con, bạn sẽ không được nghỉ ngơi một giây phút nào cho đến khi con bạn trưởng thành [thậm chí trưởng thành rồi vẫn còn phải lo!]. Tất nhiên, bạn có thể không phải “đụng tay” suốt 8 tiếng như khi làm công sở [thật ra, đa phần dân công sở không “đụng tay” hết 8 tiếng mỗi ngày!], nhưng “đụng não” thì thôi, đi cả vào giấc ngủ nha bạn ơi!

7. Làm freelance (*) là khởi nghiệp:

Thôi được rồi, thôi được rồi nha!

Nói chung dạo này từ “khởi nghiệp” khá sang, nên thấy nhà nhà người người, đặc biệt là các bạn trẻ thích thú âm-mưu khởi nghiệp. Hy vọng mọi người dành chút thời gian để đọc, dù chưa hiểu hoặc chưa đồng tình cũng hãy suy nghĩ kĩ lại một lần nữa nha.

——–

(*): Làm việc tự do

#camnangchosoi #dancongso #kinhnghiemdilam

1. Ý tưởng của mình là độc nhất!

Chưa bàn đến thế giới có mấy tỷ người, thì nội ở “ao làng” cũng đã có hơn 90 triệu người, lý do gì bạn nghĩ ý tưởng của bạn không bị trùng lắp? Quan trọng hơn, khởi nghiệp không phải là về ý tưởng sáng-tạo đơn thuần [dù nó có thể vô cùng độc đáo hay thậm chí khi bạn là người đầu tiên nghĩ ra], nó là về cách bạn hiện thực hoá ý tưởng cũng như về đội ngũ sẽ thực hiện cách thức đó.

2. Tất cả founder (*) sẽ luôn thống nhất với nhau khi quản trị công ty [tệ hơn nữa là ý nghĩ chia đều cổ phần cho tất cả founder]:

Dù việc trao đổi và thống nhất lẫn nhau giữa các founder vẫn quan trọng, thì sự thật là bất kỳ quyết định nào khi điều hành đều phải có người chịu trách nhiệm, và bất kỳ công ty nào cũng phải có người chịu trách nhiệm cuối cùng. Không và sẽ không bao giờ có công ty luôn luôn đồng nhất khi ra quyết định điều hành, dù về mặt hình thức thì có thể [giống như không và sẽ không bao giờ có công ty không-có-chính-trị, chỉ những người ngây-thơ hoặc thiếu hiểu biết mới nghĩ ra được “kiểu” công ty này!]

Còn chia đều cổ phần cho tất cả các founder?

Chán chả buồn nói. Nếu ai đã lỡ có ý tưởng này thì ngay lập tức hãy lập một bản cam kết đầu tư cho các founder, với điều kiện không được rút vốn vì bất kỳ lý do gì trong vòng 1-2 năm kể từ khi khởi nghiệp và khi có bất đồng thì buộc phải nghe theo quyết định của ai nha người-nào-đã-tự-đề-xuất-ý-tưởng-này!

3. Rủ bạn thân khởi nghiệp chung để có người tin cậy:

Oh no, oh no, oh no no no no no. Tỷ lệ 99% là công ty vừa đi-đảo mà mình vừa mất một bạn thân. Không phải nhất quyết không được tuyển bạn thân, mà vấn đề là bạn thân làm được gì theo kế hoạch khởi nghiệp đã đề ra. Trừ trường hợp khởi nghiệp bằng việc để vàng vào két sắt và khoá lại, đem chôn để 10 năm sau đào lên chia, mỗi người giữ một phần mật mã [vẫn nên suy nghĩ về người bạn thân rủ cất vàng chung nha, về việc cần sự tin tưởng], khởi nghiệp [nhắc lại] chỉ cần tuyển những người biết cách hiện thực hoá ý tưởng mà bạn đề ra, chứ không cần người đáng-tin đến như vậy.

[Tham khảo thêm các chương 77, 105, 106 và 106 mở rộng để nhìn người được tốt hơn]

[Còn tiếp]

———

(*): Người sáng lập công ty hoặc tham gia công ty ngay từ khi bắt đầu.

#camnangdilam #kinhnghiemdilam

Đôi lúc, vì quá yêu thương, quá quan tâm, người ta thường tự cho mình luôn cái quyền suy đoán, cái quyền định đoạt cái gì là tốt nhất cho người khác.

Mục đích, tuy không có gì không tốt, nhưng việc làm, đã được tiến hành theo một cách không đúng đắn.

Có những việc không cần nói cũng hiểu, có những việc nhất thiết phải nói ra và, có những việc, tuyệt đối phải trao đổi với người khác.

Dù bạn là ai, bạn giỏi giang đến đâu, hãy tránh can thiệp vào cuộc đời của mọi người. Mỗi lần dự định làm như vậy, dù đó là con cái, vợ chồng hay bạn bè… nhất thiết phải hỏi họ, rằng mình nên can thiệp theo cách nào, và họ có cần mình can thiệp không.

Bạn kiên quyết can thiệp thô bạo, bất chấp ý kiến của người khác?

Dù động cơ tốt đến đâu, bất chấp can thiệp vào cuộc sống của người khác mà không hỏi ý kiến của họ đều dẫn đến những cái giá phải trả, thường vô cùng nặng nề. Có những thứ bạn sẵn sàng chịu trách nhiệm, nhưng người ta vốn không định đưa cho bạn chịu trách nhiệm như vậy.

Đó, thường là “nghiệp” của bạn. Chứ không phải “quả” ngọt. Vì lạm quyền gần như không bao giờ mang lại trái gì ngọt.

#camnangchosoi #kinhnghiemdilam

Đợt trước, Chó Sói từng viết ở chương 57, rằng trong một trận đấu, có 3 người mà chúng ta cần phải đánh bại: bản thân chúng ta, đối thủ của chúng ta, và cả trọng tài. Đánh bại bản thân, tức vượt qua những nỗi sợ hoặc giới hạn của bản thân để giành chiến thắng, cái này dễ hiểu.

Đánh bại đối thủ, tức tìm cách khắc chế điểm mạnh và tận dụng điểm yếu của người khác [đương nhiên ở một chừng mực nhất định], để giành chiến thắng, cái này cũng dễ hiểu.

Vậy còn đánh bại trọng tài?

Trọng tài, theo lẽ thường, là người “cầm cân nảy mực”, tức họ xuất hiện để đảm bảo tính công bằng của trận đấu. Tại sao thay vì tin tưởng trọng tài, thì chúng ta lại cần phải đánh bại cả họ?

Bởi vì đơn giản, không phải trọng tài nào cũng không thiên vị, cũng đủ công bằng.

Trọng tài, như bất kỳ một người bình thường nào khác, cũng có động cơ, lợi ích, sở thích riêng. Đôi lúc, giống như nhiều người trong chúng ta không thể “đánh bại bản thân” để đảm bảo mình làm đúng chức trách, rất nhiều trọng tài cũng như vậy.

Hoặc thậm chí cho dù họ có làm đúng chức trách, thì trọng tài cũng không thể hoàn toàn bỏ qua những điều yêu ghét cá nhân, vốn chính là bản chất của họ.

Nên, hãy hình dung tình huống, rằng bạn đang có 5 điểm, vừa đủ để đậu, trên thang 10. Cứ cho là một người ít thiên vị nhất, thì họ cũng sẽ có 1 điểm, hay 0.5 điểm, là yêu ghét cá nhân. Nếu họ thích bạn, bạn sẽ được 5.5 điểm, đảm bảo đậu. Nhưng nếu họ ghét bạn, thì bạn chỉ còn 4.5 điểm, bạn sẽ rớt. Kết quả rất khác nhau.

Vậy nên, năng lực của bạn phải luôn đủ, để thắng được cả bản chất của trọng tài, làm cho kết quả ít bị thay đổi nhất. Nếu bạn 9 điểm, thì dù trọng tài thích hay ghét bạn, họ cũng không thể làm cho bạn rớt được. Khoảng cách đó là quá xa cho yêu ghét cá nhân. Dù trọng tài có cố tình thiên vị, thì cũng chính vì động cơ và lợi ích của việc làm trọng tài, họ sẽ không thể “lộ thiên” dẹp bỏ khoảng cách đó được.

Chỉ khi nào xui lắm, tức trọng tài quyết định thiên vị “công khai”, sau lần đó sẽ không còn được làm trọng tài nữa, thì kết quả mới ra kiểu “đổi trắng thay đen”. Tuy nhiên, kết quả kiểu này thường lại bị những trọng tài khác, vốn vẫn muốn làm trọng tài [như hội đồng trọng tài chẳng hạn], kiến nghị huỷ bỏ, hoặc điều chỉnh. Nên, đó là sự bảo vệ cho vị trí tốt nhất của bạn.

Hãy đảm bảo, rằng năng lực của bạn luôn đủ, để đánh bại cả trọng tài. Trọng tài không chỉ có trong những trận đấu thể thao, mà nên hiểu rộng ra, là những “trọng tài” trong cuộc sống. Ở gia đình, trọng tài có thể là ba mẹ. Ở trường lớp, trọng tài có thể là thầy cô. Ở công sở, trọng tài thường chính là Sếp bạn. Nếu bạn vào một cuộc đua, đã xác định được đối thủ, thì cần xác định luôn cả trọng tài. Hãy đảm bảo năng lực đủ chiến thắng, ngay cả khi trọng tài sống đúng với bản chất của họ.

Còn nếu không được, thì hãy đảm bảo quan hệ của bạn với trọng tài đủ tốt, vậy thôi!

#camnangdilam #dancongso #kinhnghiemdilam

Chó Sói hiểu rằng, ngày còn trẻ, đúng-sai đối với mọi người là rất quan trọng. Có nhiều thứ cần phải rạch ròi, và đa phần mọi người (đặc biệt là các bạn trẻ) sẵn sàng theo đuổi tới cùng những lựa chọn của bản thân, miễn là các bạn cho rằng mình đúng.

Có lẽ là do xã hội đã thay đổi, có lẽ là do cách thức và môi trường giáo dục khác nhau, có lẽ là do suy nghĩ, đặc biệt trong môi trường mạng, một số người thậm chí còn hành động và phát ngôn không có một chút giới hạn nào.

Đúng-sai thật sự quan trọng như vậy sao?

Nếu bạn định trả lời là “không”, nó không quan trọng như vậy, thì, thật sự hết sức nguy hiểm. Cho dù là lúc nào, thì đúng-sai vẫn luôn quan trọng. Nó là tiêu chuẩn nền tảng để hành xử.

Vấn đề ở đây, là làm sao bạn biết bạn đang “đúng”?

Phải rồi, đây mới là ý của tiêu đề.

Làm sao bạn biết bạn đang “đúng”?

Bởi vì, trong rất nhiều trường hợp, cái “đúng” của bạn thật ra chỉ là ở vấn đề các bạn đang nói, chứ tuyệt nhiên không nằm ở cách trình bày, hay lời nói, hay hành động được thể hiện.

Tức là, bạn chỉ đang đúng “nội dung”, chứ không đúng về mặt “cách thức”.

Thêm vào đó, đôi lúc “nội dung” chỉ đúng với bạn, chứ không đúng với những người xung quanh. [Ví dụ: bạn ghét những người đi làm vì tiền, nhưng có nhiều người thích những người này, như các Sếp Sales]. Lúc này, cái cần “đúng” hơn lại là “cách thức”. Nếu bạn nói “ai đi làm vì tiền là có vấn đề” thì, các bạn có thể đúng, nhưng cách biểu hiện “bất chấp” đó cũng sẽ khiến cho người ta quên đi “nội dung” các bạn đang trình bày [tức cá-nhân bạn ghét họ], mà chỉ chú trọng vào “cách thức” các bạn đang trình bày mà thôi [tức bạn đang lên án người khác một cách vô căn cứ].

Đặc biệt trong các mối quan hệ, hoặc trong các trường hợp mà lựa chọn chỉ đơn giản là đánh đổi cái này với cái kia [ví dụ như tăng lương thì tốt cho người lao động và sự hài lòng trong nội bộ nhưng không tốt cho lợi nhuận ngắn hạn của các cổ đông và nhà đầu tư], việc chứng minh ai đúng, ai sai không quan trọng bằng việc làm sao để cả hai phù hợp hơn với nhau. Bởi vì, rất nhiều trường hợp là cả hai cùng “đúng”. Nếu muốn thuyết phục người khác hành động theo ý mình, thì cần nhiều hơn cái đúng. Và tất nhiên, đôi lúc cũng chẳng cần đúng.

Biết rõ rằng mình không chỉ cần “nội dung” đúng, mà cần cả “cách thức” đúng, cho từng đối tượng tiếp xúc, vào thời điểm phù hợp nhất, mới gọi là trưởng thành.

Nghĩa là, “nội dung” đôi khi không quan trọng, “cách thức” còn quan trọng hơn nhiều. “Của cho không bằng cách cho”, “đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn”… chính là ý nói về việc lựa chọn cách thức và thời điểm tiếp cận phù hợp nhất trong nhiều trường hợp mới là quan trọng. Và nhiều người thất bại không phải vì họ “sai”, mà vì họ đã tiếp cận theo một cách thức hoặc thời điểm “không phù hợp”.

Cho nên mới ra kiểu, “em rất tốt nhưng anh rất tiếc!”

Cần phải nhắc lại, Chó Sói không nói trưởng thành nghĩa là từ bỏ điều mình cho là đúng. Con người không ai làm vậy.

Trưởng thành ở đây, chỉ đơn giản là học cách hiểu, cách nói, cách trình bày, cách ứng xử với những người nghĩ khác, và làm khác mình, sao cho cả hai có thể hoà hợp tốt nhất mà thôi (*).

——–

(*): Tất nhiên, có những lúc không thể “hoà hợp” được, vì sự cực đoan của một số người và một số tình huống. Tham khảo bài viết “Chống lại cả thế giới” để hình dung nền tảng của việc lựa chọn và ra quyết định đúng đắn nhất có thể nha các bạn ơi!

#camnangchosoi #dancongso #kinhnghiemdilam